Valpreventie

Vallen vormt een groot gezondheidsprobleem bij ouderen, omdat het veel voorkomt en tot ernstige gevolgen kan leiden. Ongeveer 40% van de zelfstandig wonende ouderen van 65 jaar en ouder en de helft van verpleeg- en verzorgingshuisbewoners valt ten minste één keer per jaar.

Jaarlijks worden circa 100.000 ouderen behandeld op de afdeling spoedeisende hulp in het ziekenhuis na een val, 38.000 ouderen worden na een val opgenomen in het ziekenhuis, en er overlijden circa 3.300 mensen ouder dan 65 jaar en ouder als gevolg van een valongeval. De gevolgen van een valongeval kosten gemiddeld 3.400 euro aan direct medische kosten per ongeval.

Valongevallen Prognoses

In 2015 hebben 97.400 personen van 65 jaar of ouder een SEH-afdeling bezocht als gevolg van een valongeval. VeiligheidNL heeft een prognose gemaakt van het aantal valongevallen bij 65-plussers tot en met 2030. Deze prognose is gebaseerd op de bevolkingsprognose en de aanname dat de leeftijd- en geslachtsspecifieke incidenties gelijk blijven aan die van 2015.

Op basis van deze gegevens is de prognose dat het aantal SEH-bezoeken als gevolg van een valongeval bij 65-plussers in 2030 met 49% is gestegen tot maar liefst 140.000. Het aantal ziekenhuisopnamen na een SEH-bezoek is gestegen met 54% tot 59.300 personen. Uit de prognose is ook duidelijk dat het aantal sterfgevallen na een valongeval stijgt naar 5.350, wat een stijging is van 64%.

Oorzaken van vallen

De oorzaken van valongelukken zijn in onderstaande groepen te verdelen:

• Lichamelijke of geestelijke oorzaken: duizeligheid, slechte mobiliteit, verstoord evenwicht, zichtproblemen, dementie, verkeerd gebruik van medicijnen, psychische verwarring en angst om te vallen;
• een val veroorzaakt door producten zoals o.a. medicijnen en alcohol;
• een val veroorzaakt door hulpmiddelen zoals loophulpmiddelen en schoeisel;
• een val veroorzaakt door de omgeving zoals vloeren, oneffenheden, kleedjes, natte vloeren, ontbreken van verlichting, onoverzichtelijk loopcircuit, gebrek aan goed geplaatste leuningen.

Gevolgen van vallen

Een val van een cliënt heeft vaak grote fysieke en mentale gevolgen. Het is een aanslag op de zelfstandigheid, zelfredzaamheid en mobiliteit van de getroffene, tijdelijk of zelfs voorgoed. Naarmate een cliënt vaker valt, neemt deze functionele achteruitgang sterker toe. Ook voor de zorginstelling hebben valongevallen consequenties. Iemand die gevallen is wordt onzeker en vraagt meer hulp van verzorgenden. Als er sprake is van fysiek letsel na een val, wordt er eerder een beroep gedaan op de verpleging en (para)medici. Dit heeft tot gevolg dat de werkdruk van de medewerkers toeneemt. Ten slotte stijgen ook de medische kosten door bijvoorbeeld aanschaf van hulpmiddelen, ziekenhuisopname, fysiotherapie en meer behoefte aan verzorging of verpleging.

Oplossing

Hulpmiddelwereld heeft de oplossing om te voorkomen dat ouderen vallen en zorgbehoevend zijn. Een oplossing om de mobiliteit van ouderen te bevorderen is het gebruiken van een rollator of wandelstok. Hiermee zijn bejaarden minder hulpbehoevend doordat de rollator of een wandelstok stevigheid geeft tijdens het verplaatsen. Een andere oplossing voor in de badkamer is het gebruiken van een douchestoel of douchekruk zodat ouderen niet vallen tijdens het douchen. Een douchekruk of douchestoel gebruiken in combinatie met een wandbeugel levert de meeste valpreventie op tijdens het voortbewegen in de badkamer.